Powrót do przedszkola to trudny czas zarówno dla dziecka, jak i rodzica. Jednym z częstych problemów, które pojawiają się w początkowym etapie, są częste i nawracające infekcje. Wynikają one, między innymi, z zetknięcia się z dużą liczbą rozmaitych patogenów. Dlaczego warto w tym szczególnym czasie stosować L. rhamnosus GG?
Powrót do przedszkola a odporność dziecka
Powrót dziecka do placówki przedszkolnej wiąże się ze stresem. Taki moment jest szczególnie trudny dla dzieci, które dopiero rozpoczynają przygodę z przedszkolem. Wszystko jest dla nich nowe i muszą się z tym oswoić. Okres adaptacyjny, w zależności od dziecka, ma zróżnicowany przebieg i czas trwania. Niestety przedłużający się stres ma ogromny wpływ na funkcjonowanie każdego organizmu, bowiem układ nerwowy i immunologiczny ściśle ze sobą współpracują. Nasilony i długotrwały stres hamuje odpowiedź układu odpornościowego1. Może przyczyniać się również do zaburzeń snu czy apetytu dziecka, a także do nieprawidłowości w obrębie mikroflory jelitowej. Kluczowym czynnikiem jest uwalniany wówczas kortyzol, który może modulować skład oraz aktywność mikrobioty jelitowej2. Wszystkie te czynniki łącznie mogą sprawiać, że dziecko przez pierwsze miesiące może być bardziej podatne na rozmaite infekcje.
Infekcje w przedszkolach
U dzieci, które uczęszczają do przedszkola lub posiadają starsze rodzeństwo w wieku przedszkolnym, rozpoznaje się średnio nawet 8–10 infekcji dróg oddechowych w ciągu roku3. Większość z nich to łagodne zakażenia górnych dróg oddechowych. Niektóre mogą mieć jednak poważniejszy przebieg. W 90% przypadków przyczynę infekcji dróg oddechowych stanowią wirusy3. Niestety bywa, że infekcja ulega bakteryjnemu nadkażeniu i wymaga antybiotykoterapii. Tu należy podkreślić, że taka terapia zwalcza nie tylko bakterie chorobotwórcze, ale również zaburza mikrobiotę jelit, przez co prowadząc do dysbiozy może osłabiać naturalne mechanizmy odpornościowe. Każdy antybiotyk może być tego przyczyną, jednak największe ryzyko stwarzają te o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego.
Jak więc wzmocnić odporność dziecka?
Zdrowy tryb życia ma ogromny wpływ na zapewnienie prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego dziecka. Fundament, tak jak w przypadku dorosłych, stanowią prawidłowa dieta, odpowiednia ilość ruchu na świeżym powietrzu i właściwa ilość snu. Niedobory pewnych składników pokarmowych mogą szczególnie wpłynąć na zwiększoną podatność na zakażenia, cięższy ich przebieg i występowanie powikłań. Natomiast odpowiednia ich podaż wzmacnia procesy odpornościowe. Szczególną uwagę zwraca się na witaminy A, D, E i C, a także minerały – selen, cynk i żelazo4.
A co z probiotykami?
Jednym z najlepiej przebadanych szczepów probiotycznych jest L. rhamnosus GG. Dostępnych jest wiele prac opisujących korzystny wpływ tego szczepu na zdrowie ludzi5. Zaleca się go w czasie i po antybiotykoterapii, w biegunkach o różnej etiologii, a także w stanach obniżonej odporności organizmu. Rynek apteczny oferuje szeroki wybór preparatów z L. rhamnosus GG6. Warto pamiętać, że zakup właściwego probiotyku wymaga uwzględnienia szeregu czynników. Należy zwrócić uwagę na dokładnie określony szczep (bardzo ważna jest pełna identyfikacja taksonomiczna) oraz jego szczególne, dodatkowe właściwości. Jedną z nich jest nowoczesna technologia – mikroenkapsulacja. Polega ona zastosowaniu specjalnie skonstruowanej otoczki (mikrokapsułki), która zwiększa stabilność oraz chroni probiotyk przed destrukcyjnym działaniem kwasu żołądkowego, żółci i enzymów trawiennych. Według niektórych prac, dzięki tej specjalnej otoczce ochronnej, do jelita dociera nawet około 90% żywych bakterii7. Z kolei lepsza przeżywalność drobnoustrojów probiotycznych, w wyniku zastosowania mikroenkapsulacji, powinna zapewniać korzystniejszy efekt.
Podsumowanie
L. rhamnosus GG może być sprzymierzeńcem rodziców w tym szczególnym okresie, kiedy dzieci są bardziej podatne na rozmaite infekcje. Jest nie tylko istotnym elementem troski o mikrobiom przewodu pokarmowego dziecka, ale również jego odporność.
Piśmiennictwo:
- Kaczmarska A, Curyło-Sikora P. Problematyka stresu – przegląd koncepcji. Hygeia Public Health. 2016, 51(4): 317-321.
- Dworzański T, Fornal R, Koźba Ł, Celiński K, Dworzańska E. Rola mikrobioty jelitowej w zespole jelita nadwrażliwego. Postepy Hig Med Dosw (online). 2018, 72: 215-226.
- Marczak H. Infekcje dróg oddechowych u dzieci. Dostęp on-line 11.09.23.: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/ukladoddechowy/137909,infekcje-drog-oddechowych-u-dzieci
- Kościej A, Skotnicka-Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci. Probl Hig Epidemiol. 2017, 98(2): 110-117.
- Szajewska H. Probiotyki – aktualny stan wiedzy i zalecenia dla praktyki klinicznej. Dostęp on-line 3.10.22 r.: https://www.mp.pl/gastrologia/wytyczne/168224,probiotyki-aktualny-stan-wiedzy-i-zalecenia-dla-praktyki-klinicznej
- Ulotka suplementu diety Diflos. Dostęp on-line 11.09.23.: https://www.poradniksmartmamy.pl/wp-content/uploads/2021/09/Diflos_IFU_25-10-2020_PL_prev.pdf
- Kołodziej M, Łukasik J, Szajewska H. Mikroenkapsulacja probiotyków. Pediatria Polska. 2017, 92: 594-601.
CHIESI/MST/DIF/01/09/2023