Witaminy krwiotwórcze – dlaczego są tak ważne?

Opublikowano: 18 lutego 2022 3 minuty czytania

Co to znaczy “witaminy krwiotwórcze”? 

Co właściwie oznacza, że niektóre witaminy są „krwiotwórcze”? W skrócie – mają bezpośredni wpływ na procesy powstawania krwinek w naszym organizmie. To prawda – ich rola jest nierozłącznie związana z produkcją m.in. czerwonych krwinek (erytrocytów).

Obniżony poziom erytrocytów jest przeważnie powiązany z anemią, czyli niedokrwistością z niedoboru żelaza. Jednakże, aby zapobiegać anemii poza żelazem musimy dostarczyć organizmowi witaminy, które są odpowiedzialne za jego wykorzystanie (np. włączenie żelaza w cząsteczkę hemoglobiny). W prawidłowym procesie produkcji czerwonych krwinek niezbędne są: kwas foliowy, witamina B12, ryboflawina i witamina B6. 1,2

 

B6, B9 i B12 czym się różnią i jaką funkcję pełnią w organizmie dziecka? 

Witamina B6 pełni istotną rolę w syntezie białek i co ważniejsze –  jest niezbędna do produkcji hemoglobiny.3 Niedobór witaminy B6 może wpływać negatywnie na wykorzystanie żelaza, czego skutkiem jest upośledzenie procesu powstawania hemoglobiny. To natomiast prowadzi do niedoboru żelaza, a tym samym między innymi niedokrwistości (anemii).

Witamina B9, powszechnie znana jako kwas foliowy, jest niezbędna do syntezy DNA, czyli matrycy dla wzrostu i funkcjonowania wszystkich komórek i tkanek w organizmie.3 Jej niewłaściwy poziom może wpływać na rozwój niektórych typów nowotworów. Oprócz tego, poziom kwasu foliowego ma wpływ na takie obszary, jak:

  • płodność
  • regulacja cholesterolu
  • niedokrwistość
  • układ nerwowy (jej niedobór występuje u osób z chorobą Alzheimera i depresją).

Temat witaminy B12 często pojawia się podczas rozmów o diecie wegetariańskiej i wegańskiej, gdyż nie jest wytwarzana przez organizm, a najpopularniejsze jej źródła to produkty pochodzenia zwierzęcego. Dlatego zwłaszcza w przypadku roślinnych diet, warto zadbać o jej suplementację.3 Do objawów niedoboru witaminy B12 zalicza się:

  • skrajne zmęczenie
  • kołatanie serca
  • duszności
  • bladość skóry
  • utrata masy ciała i apetytu.

Niedobory B12 mogą też przerodzić się w niedokrwistość, wtedy występują objawy analogiczne do tych przy anemii. Głównych przyczyn niedoboru B12 jest kilka – przede wszystkim niedobór tej witaminy w diecie, zespół Zollingera-Ellisona, diety wykluczające produkty pochodzenia zwierzęcego lub przebyta choroba alkoholowa.

 

Jakie produkty z witaminami krwiotwórczymi wybierać? 

Najlepiej wybierać takie produkty, które zaspokoją zapotrzebowanie na cały komplet witamin krwiotwórczych – B6, B9 i B12. Istotna jest też dawka i możliwie jak najbardziej precyzyjny sposób jej odmierzenia i podania – jak dobrze wiemy, nadmiar witamin może być równie problematyczny co ich niedobór. W przypadku dzieci z grup ryzyka- np. wcześniaków- ważne jest, aby przyjmować porcję witamin dostosowaną do masy ciała dziecka2 – więcej przeczytasz tutaj. Natomiast w przypadku dzieci urodzonych o czasie jak i młodzieży należy stosować dawki określone w Normach żywienia dla populacji polskiej, rekomendowanych przez Instytut Żywności i Żywienia.  Przykładowo – zapotrzebowanie niemowląt w wieku 0-6 miesięcy urodzonych o czasie pokryje dawka 150µg witaminy B6, 50µg witaminy B9 i 0,3µg witaminy B12. 4

 

Piśmiennictwo


1. Konatkowska B. Najczęstsze problemy hematologiczne w praktyce lekarza neonatologa i pediatry. Forum Pediatrii praktycznej. 2021; 42: 36-44
2. Standardy Opieki nad Noworodkiem w  Polsce. Wydanie IV zaktualizowane i uzupełnione. Media Press; 2021
3. Gołębiowska-Staroszczyk S., Matysiak M. Rola witamin w procesie erytropoezy. Stan Med, Pediatr. 2011; 8:938-946
4. Jarosz M et al. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020

 

CHIESI/MST/ALL/03/01/2022_4

Zobacz również

Rola żelaza w rozwoju mózgu u dzieci

Mózg to centrum dowodzenia całego organizmu. Zbudowany przede wszystkim z wody, tłuszczów i białek niewątpliwie stanowi najważniejszy elementu układu nerwowego. Warto wiedzieć, że jest jedną z pierwszych struktur, jakie tworzą się w czasie życia płodowego. Na […]

Żelazo a zdrowy sen dzieci

Żelazo jest jednym z kluczowych składników mineralnych. Jego odpowiednia podaż i biodostępność w organizmie jest niezbędna do codziennego funkcjonowania niemowląt. Wśród podstawowych funkcji żelaza wymienia się budowę elementów morfotycznych krwi, odpowiadających za transport tlenu do komórek. Jednakże żelazo […]

Rola witaminy B12 w niedokrwistości z niedoboru żelaza

Żelazo to bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu pierwiastek. Jest niezbędne w procesie powstawania erytrocytów, czyli czerwonych krwinek. Stanowi bowiem składnik budulcowy hemoglobiny – białka, które je wypełnia i bierze udział w transporcie tlenu do komórek1. […]

Żelazo dla zdrowych nastolatków – kluczowa rola w życiu młodych ludzi

Okres dojrzewania to czas, kiedy młody organizm jest poddany szczególnej próbie. Intensywny wzrost i rozwój, w tym samopoczucie nastolatków są w dużej mierze uzależnione od diety, jaką spożywają. Właściwe spożycie żelaza odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu […]

Od czego zależy zapotrzebowanie na żelazo?

Codzienne straty żelaza wynoszą około 1 mg (na skutek wydalania wraz z moczem, złuszczonym naskórkiem, nabłonkiem jelitowym czy z potem itd.)1. W sytuacji, kiedy straty żelaza przekraczają wchłanianie z pożywienia, zapasy tego mikroelementu ulegają wyczerpaniu, a w […]

Żelazo – co może utrudniać jego wchłanianie?

Jednym z częściej występujących deficytów pokarmowych jest niedobór żelaza. Przyczynia się do tego między innymi fakt, że przyswajalność tego pierwiastka jest uzależniona od wielu czynników. W rezultacie nawet jeśli skomponowany przez nas posiłek zawierał istotną porcję żelaza, […]

Newsletter