Wakacyjne urazy u dzieci. Co warto mieć w apteczce przy zmianie opatrunku?

Istnieje cały wachlarz urazów, z którymi dzieci zmagają się w trakcie wakacji. Często dochodzi do nich na placach zabaw czy wakacyjnym wyjeździe. Na szczęście zdecydowana większość to drobne rany, z którymi poradzimy sobie pod warunkiem posiadania dobrze wyposażonej apteczki. Co może się nam przydać i dlaczego warto zaopatrzyć się w preparat ułatwiający bezbolesne odrywanie plastrów przy zmianie opatrunku?

Otarcia naskórka i rany tłuczone jako najczęstsze urazy

Rana to uszkodzenie skóry i przerwanie jej ciągłości. U dzieci najczęściej są to otarcia naskórka i rany tłuczone¹. Ze względu na obecność substancji odżywczych i wilgotne środowisko, rana stwarza idealne warunki do rozwoju drobnoustrojów. Dlatego powinna być szybko zabezpieczona opatrunkiem, zwłaszcza, że dzieci niemal od razu podejmują dalszą aktywność. Aby zapobiec zakażeniu ważne jest oczyszczenie, dezynfekcja i właściwe opatrzenie rany. Najpierw obszar poddany urazowi należy delikatnie przepłukać wodą lub solą fizjologiczną, którą warto mieć w podręcznej apteczce (przyda się również w przypadku oczyszczania zanieczyszczonego piaskiem oka). Dzięki temu oczyścimy ranę z zanieczyszczeń fizycznych i wyeliminujemy ryzyko powstania tzw. tatuażu pourazowego. Ważna jest też dezynfekcja odpowiednim, dobrze tolerowanym preparatem antyseptycznym. Po tych czynnościach zalecane jest założenie opatrunku. A w jakie plastry warto zaopatrzyć dziecięcą apteczkę? Skóra małych dzieci ze względu na swoją strukturę charakteryzuje się dużą wrażliwością wobec rozmaitych czynników zewnętrznych². Gdy jest ona dodatkowo zbyt sucha lub chorobowo zmieniona (np. w przypadku dzieci z atopowym zapaleniem skóry), to ryzyko nadwrażliwości rośnie. Warto więc zaopatrzyć się w hipoalergiczne, miękkie plastry w kilku różnych rozmiarach (aby móc je swobodnie dopasować do opatrywanego obszaru). Bardzo istotne jest również kontrolowanie postępów w gojeniu i regularna wymiana plastrów.

Dlaczego warto mieć w apteczce preparat ułatwiający bezbolesne odrywanie plastrów?

Okazuje się,  że nie założenie plastra jest dla dzieci największym stresem, ale jego usunięcie lub wymiana. Wszelkie manipulacje przy bolesnej ranie wyzwalają u dzieci mocny niepokój. To także stresująca sytuacja dla rodzica, który próbuje sobie radzić na różne sposoby (powolne odklejanie lub odklejanie pod strumieniem ciepłej wody itd.). Jednak nie zawsze przynosi to sukces i bywa, że, mimo starań rodzica, przysparza dziecku bólu. Łagodne odrywanie plastrów jest istotne również z innego powodu. Wiąże się to bowiem z ryzykiem otwarcia rany (i koniecznością gojenia jej od nowa) oraz powstania stanu zapalnego. Wbrew pozorom wcale nie jest to jednostkowy problem. W medycynie uszkodzenia tego typu wyodrębnia się nawet jako „uszkodzenia skóry powstałe w wyniku stosowania materiałów przylepnych”  (ang. medical adhesive-related skin injury, w skrócie MARSI)³. Dodatkowymi czynnikami zwiększającymi ich ryzyko są choroby dermatologiczne, odwodnienie, suchość skóry, uszkodzenia słoneczne czy niektóre leki dermatologiczne.

Na co zwrócić uwagę wybierając preparat ułatwiający bezbolesne odrywanie plastrów?

Dostępne są trzy główne rodzaje produktów tego typu. Są to preparaty:

• nabazie alkoholu;
• na bazie oleju;
• z silikonem.

Mogą one występować w różnych postaciach – w formie chusteczek, wacików lub sprayów. Spośród wymienionych warto zwrócić uwagę na zalety produktów z silikonem w sprayu. Nie powodują one podrażnień ani uczucia pieczenia, ponieważ nie zawierają alkoholu. Preparaty tego typu bardzo szybko wysychają, nie wysuszając skóry ani nie utrudniając przyklejenia kolejnego plastra. Tego typu preparaty sprawdzą się nie tylko
w przypadku plastrów dziecięcych. Świetnie nadają się do usuwania wszelkich opatrunków, również plastrów o dużej sile klejenia. Należą do nich taśmy kinezjologiczne stosowane, między innymi, u kobiet ciężarnych w celu złagodzenia niektórych dolegliwości charakterystycznych dla tego okresu. Preparaty tego typu mogą być też stosowane do usuwania plastrów nikotynowych czy hormonalnych, a także starych pozostałości kleju. Jednym z nich jest Stick off.

Jak stosować preparat do usuwania plastrów?

Preparat z silikonem w sprayu powinien być przede wszystkim łatwy w użytku, a aplikacja możliwa pod każdym kątem. Warto zwrócić uwagę czy jest odpowiedni dla noworodków, niemowląt i kobiet w ciąży. W celu odklejenia wystarczy nanieść go na przyklejony plaster lub przylepiec i odczekać kilka sekund aż powierzchnia plastra będzie wilgotna. Preparat skutecznie zaburzy  połączenie między klejem a skórą, a plaster powinien odkleić się od skóry łatwo i bezboleśnie.  Należy oczywiście zaznaczyć, że aplikacja tego typu wyrobów u dzieci powinna się odbywać pod nadzorem dorosłych.

Autor: redakcja serwisu

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Piśmiennictwo:

1. Bagłaj M, Bagłaj-Oleszczuk M, Rany urazowe powłok skórnych u dzieci – zasady postępowania. Kompendium dla pediatry, 2018, 24: 27-34.’
2. Sybilski AJ, Skóra – najważniejszy narząd naszego ciała. dbajmy o nią!, Pediatr Med Rodz, 2012, 8 (4): 375-379.
3. McNichol L, Lund C, Rosen T, Gray M. Medyczne materiały przylepne a bezpieczeństwo pacjentów: Stan nauki. J Wound Ostomy Continence Nurs, 2013, 40(4): 365-380.

CHIESI/MST/ALL/02/06/2022_1